ทำความรู้จักกับค่า VO2 Max คืออะไร มีผลอย่างไรบ้าง สิ่งที่คนออกกำลังกายและสายรันนิ่งควรรู้ไว้ เพื่อการออกกำลังกายอย่างมีประสิทธิภาพ

ใครที่ออกกำลังกายหรือเข้าฟิตเนสเป็นประจำ อาจจะเคยเห็นคำว่า VO2 Max กันมาบ้าง และอาจจะสงสัยว่ามันคืออะไร สำคัญต่อการออกกำลังกายยังไง ทำไมหลายคนถึงพูดถึงมัน วันนี้เราก็เลยจะมาอธิบายเกี่ยวกับเจ้าค่า VO2 Max นี้ให้เข้าใจแบบคร่าว ๆ ว่ามันคืออะไร สามารถบอกอะไรเราได้ และมีประโยชน์ยังไงบ้าง
VO2 Max คืออะไร ?
VO2 Max เป็นค่าที่จะบ่งบอกว่าในขณะที่ออกกำลังกายหนักสุด ๆ นั้นร่างกายมีการใช้ออกซิเจนไปมากเท่าไรในแต่ละนาทีต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ซึ่งค่า VO2 Max นี้จะมีหน่วยเป็น มิลลิลิตร/นาที/กิโลกรัม (ml/min/kg) โดยทั่วไปแล้วค่า VO2 Max ของแต่ละคนจะมาก-น้อยต่างกันออกไป ส่วนใหญ่จะอยู่ในช่วงระหว่าง 30-60 ml/min/kg โดยผู้ชายมักจะมีค่า VO2 Max สูงกว่าผู้หญิง และจะลดลงเรื่อย ๆ เมื่อมีอายุมากขึ้น รวมทั้งปัจจัยอื่น ๆ ก็มีผลเช่นกัน อย่างเช่น พันธุกรรม หรือกลุ่มคนที่เป็นนักกีฬาอาชีพก็มักจะมี VO2 Max ที่สูงกว่าคนทั่วไปมาก
VO2 Max มากแล้วดีอย่างไร ?
หากจะเรียกแบบภาษาที่เข้าใจง่าย ๆ ค่า VO2 Max นั้นก็น่าจะคล้าย ๆ กับความฟิตของแต่ละคน ยิ่งมีมากก็ยิ่งอึด เพราะมันเป็นตัวบ่งบอกว่าร่างกายของเราสามารถนำออกซิเจนไปหล่อเลี้ยงกล้ามเนื้อส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้มากขึ้น ทำให้มีแรงมีพละกำลังในการออกกำลังกายหรือเล่นกีฬาได้ดีขึ้น เช่น วิ่งได้เร็วขึ้นและนานขึ้น รู้สึกเหนื่อยหรืออ่อนล้าได้ยากกว่า
อยากรู้ค่า VO2 Max ต้องวัดยังไง ?
การจะวัดค่า VO2 Max ได้นั้น จะต้องใช้เครื่องทดสอบที่มักจะมีในฟิตเนสหรือสถานพยาบาลบางแห่ง ด้วยการให้ติดตั้งอุปกรณ์ตามร่างกายแล้ววิ่งบนลู่วิ่งด้วยความเร็วหรือความชันที่มากขึ้นเรื่อย ๆ จนกว่าจะถึงขีดสุดที่ร่างกายวิ่งต่อไปไม่ไหวแล้ว ตัวอุปกรณ์ก็จะวัดค่า VO2 Max ในขณะนั้นออกมา นอกจากนี้ในปัจจุบันอุปกรณ์ประเภทสมาร์ตวอตช์หลายรุ่นก็มีฟีเจอร์ที่สามารถวัดและบอกค่า VO2 Max ได้ เพียงแต่อาจจะไม่แม่นยำเท่ากับอุปกรณ์สำหรับวัดค่า VO2 Max จริง ๆ

รู้ค่า VO2 Max แล้วดีอย่างไร ?
การที่เรารู้ค่า VO2 Max
ของตัวเองนั้นจะทำให้รู้ว่าตัวเราสามารถออกกำลังกายหรือเล่นกีฬาได้ดีและมีประสิทธิภาพมากแค่ไหน
ได้รู้ว่าตัวเองอึดแค่ไหน
อีกทั้งสามารถนำไปเลือกและกำหนดรูปแบบการออกกำลังกายให้เหมาะกับร่างกายของแต่ละคนด้วย
ค่า VO2 Max สามารถเพิ่มได้ไหม ?
การเพิ่มค่า VO2 Max นั้นสามารถทำได้ด้วยการฝึกออกกำลังกายให้เกินขีดจำกัดของตัวเองทีละน้อย ออกกำลังกายให้หนักขึ้นเรื่อย ๆ โดยจะเป็นการออกกำลังกายประเภทใดก็ได้ เช่น วันนี้วิ่งได้นาน 30 นาที วันต่อไปก็อาจวิ่งให้นานขึ้นเป็น 35 นาทีด้วยความเร็วเท่าเดิมและมากขึ้น ทำเช่นนี้ไปเรื่อย ๆ ก็จะทำให้ VO2 Max ของเรามากขึ้น
ข้อมูลจาก cnet.com, runnersconnect.net