รากผมฝ่อ รากผมไม่แข็งแรง ต้นเหตุของปัญหาผมร่วง ผมบาง ที่ทำให้ผู้ชายหลายคนเสียความมั่นใจ มีสาเหตุเกิดจากอะไรได้บ้าง และจะป้องกันอย่างไรดี
ปัญหาผมร่วง ผมบาง เป็นสิ่งที่สร้างความกังวลใจให้กับใครหลายคน และหนึ่งในสาเหตุสำคัญที่นำไปสู่ปัญหาเหล่านี้ก็คือ รากผมฝ่อ ซึ่งเป็นภาวะที่รากผมมีขนาดเล็กลง อ่อนแอลง จนไม่สามารถสร้างเส้นผมที่แข็งแรงได้ หรืออาจหยุดการเจริญเติบโตไปเลย โดยในวันนี้เราจะมาเจาะลึกถึงสาเหตุที่ทำให้รากผมฝ่อ เพื่อให้ทุกคนเข้าใจและหาวิธีป้องกันดูแลเส้นผมได้อย่างถูกจุดกัน
รากผมฝ่อ คืออะไร ?
รากผมฝ่อ หมายถึง ภาวะที่รากผมซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการผลิตเส้นผมเริ่มเสื่อมสภาพ ขนาดเล็กลง อ่อนแอ และไม่สามารถผลิตเส้นผมใหม่ที่แข็งแรงได้ตามปกติ ส่งผลให้เส้นผมที่ขึ้นใหม่บางลง เล็กลง และวงจรเส้นผมสั้นลง จนสุดท้ายหยุดการเจริญเติบโต กลายเป็นผมบางหรือศีรษะล้านถาวรในที่สุด
รากผมฝ่อ เกิดจากอะไร
1. ฮอร์โมนเพศชาย
หนึ่งในสาเหตุหลักและพบได้บ่อยที่สุด โดยเฉพาะในภาวะผมบาง ศีรษะล้าน ก็คือฮอร์โมนเพศชาย DHT (Dihydrotestosterone) ที่จะเข้าไปจับกับตัวรับที่รากผม ทำให้รากผมหดตัวและมีวงจรชีวิตที่สั้นลง ส่งผลให้เส้นผมที่งอกใหม่มีขนาดเล็กลง บางลง จนกระทั่งฝ่อไปในที่สุด
2. ปัจจัยทางพันธุกรรม
อีกหนึ่งสาเหตุที่พบได้บ่อยเช่นกันก็คือปัจจัยทางด้านพันธุกรรม ที่หากคนในครอบครัวมีประวัติผมร่วง ผมบาง หรือศีรษะล้าน ก็มีความเป็นไปได้สูงที่คุณจะประสบปัญหารากผมฝ่อเช่นกัน
3. อายุที่เพิ่มขึ้น
เมื่ออายุมากขึ้น เซลล์ต่าง ๆ ในร่างกายก็ย่อมเสื่อมสภาพลงตามธรรมชาติ รากผมก็เช่นกัน โดยจะส่งผลให้การผลิตเส้นผมลดลง ขนาดของรากผมอาจเล็กลง ทำให้ผมบางลงและหลุดร่วงได้ง่ายขึ้น
4. ปัญหาสุขภาพและโรคประจำตัว
โรคบางชนิดสามารถส่งผลกระทบโดยตรงต่อสุขภาพของรากผมได้ ดังเช่นต่อไปนี้
- โรคไทรอยด์ ทั้งภาวะไทรอยด์เป็นพิษหรือไทรอยด์ทำงานน้อยเกินไป สามารถส่งผลต่อวงจรการเจริญเติบโตของเส้นผม ทำให้รากผมอ่อนแอและผมร่วงได้
- โรคภูมิแพ้ตัวเอง เช่น โรคผมร่วงเป็นหย่อม หรือโรคแพ้ภูมิตัวเองอื่น ๆ ที่ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันเข้าโจมตีรากผมของตัวเอง
- โรคผิวหนังบนหนังศีรษะ การอักเสบ การติดเชื้อ เช่น เชื้อรา กลาก รังแคเรื้อรังบนหนังศีรษะ สามารถทำลายรากผมและทำให้รากผมฝ่อได้
5. การขาดสารอาหาร
ในผู้ที่มีภาวะขาดสารอาหาร โดยเฉพาะการขาดสารอาหารสำคัญที่จำเป็นต่อการสร้างเส้นผม เช่น โปรตีน ธาตุเหล็ก สังกะสี ไบโอติน วิตามิน A, C, E และวิตามินบีต่าง ๆ สามารถทำให้รากผมอ่อนแอและฝ่อได้
6. พฤติกรรมการใช้ชีวิต
วิถีชีวิตในปัจจุบันก็เป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อรากผม เช่น
- ความเครียด ความเครียดสะสมเรื้อรังส่งผลให้วงจรชีวิตของเส้นผมผิดปกติ ทำให้ผมเข้าสู่ระยะพักและร่วงเร็วขึ้น
- การนอนหลับไม่เพียงพอ การพักผ่อนที่ไม่เพียงพอส่งผลกระทบต่อระบบต่าง ๆ ในร่างกาย รวมถึงการเจริญเติบโตของเส้นผม
- การสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์ สารพิษในบุหรี่และแอลกอฮอล์ส่งผลต่อการไหลเวียนของเลือดและออกซิเจนไปเลี้ยงรากผม ทำให้รากผมไม่แข็งแรง
- การใช้ความร้อนกับเส้นผม การดัด ยืด ทำสีผม หรือการใช้ความร้อนจากไดร์เป่าผม เครื่องหนีบผมบ่อยครั้ง
- การใช้สารเคมี การใช้ผลิตภัณฑ์จัดแต่งทรงผมที่มีส่วนผสมของสารเคมีรุนแรง สามารถทำลายโครงสร้างของเส้นผมและรากผมได้
5. ยาบางชนิด
ยาบางประเภทมีผลข้างเคียงที่ทำให้ผมร่วงและส่งผลต่อรากผมได้ เช่น ยาเคมีบำบัด ยาลดความดันบางชนิด หรือยาที่ส่งผลต่อฮอร์โมน
วิธีทําให้รากผมแข็งแรง ป้องกันรากผมฝ่อ
ถึงแม้ว่าบางสาเหตุอาจหลีกเลี่ยงไม่ได้ เช่น กรรมพันธุ์ แต่เราสามารถดูแลและป้องกันได้ด้วยวิธีดังนี้
- หลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีและความร้อนกับเส้นผมบ่อย ๆ
- ลดความเครียด ด้วยการออกกำลังกาย นั่งสมาธิ หรือทำกิจกรรมที่ชอบ
- เลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เน้นโปรตีน ผัก-ผลไม้ และธาตุเหล็ก
- นวดศีรษะเบา ๆ เป็นประจำ เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนโลหิต
- ใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลเส้นผมที่อ่อนโยน ไม่มีสารซัลเฟตหรือพาราเบน
- หากมีอาการรุนแรงควรปรึกษาแพทย์เฉพาะทางด้านผิวหนัง เพื่อรับการรักษาอย่างเหมาะสม เช่น การใช้ยาปลูกผม การฉีดเกล็ดเลือดเข้มข้น (PRP) หรือการปลูกผมถาวร
รากผมฝ่อเป็นปัญหาที่ซับซ้อนและมีหลายปัจจัยมาเกี่ยวข้อง การทำความเข้าใจถึงสาเหตุจะช่วยให้สามารถดูแลเส้นผมได้อย่างถูกวิธี หากคุณเริ่มสังเกตเห็นว่าผมบางลง ผมร่วงมากขึ้น หรือรากผมดูไม่แข็งแรง การปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเส้นผมและหนังศีรษะจะช่วยให้ได้รับการวินิจฉัยที่ถูกต้องและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม เพื่อฟื้นฟูสุขภาพเส้นผมให้กลับมาแข็งแรงอีกครั้ง
