แป้นพิมพ์หรือปุ่มบนคีย์บอร์ด ทำไมถึงไม่เรียงตามตัวอักษร ABC ? เรื่องนี้มีที่มา

เคยสงสัยไหมว่า ทำไมตัวอักษรบนแป้นพิมพ์คอมพิวเตอร์ถึงไม่เรียง ABC หรือ กขค วันนี้เราจะพาไปหาคำตอบกัน 

เชื่อว่าคงมีคนจำนวนไม่น้อยที่เคยคิดสงสัยว่า “คีย์บอร์ด” ที่เราใช้กันอยู่ทุกวันนี้ ไม่ว่าจะเป็นคีย์บอร์ดบนคอมพิวเตอร์ โทรศัพท์มือถือ หรืออุปกรณ์อื่น ๆ นั้น ทำไมถึงไม่เรียงปุ่มตามตัวอักษร ABC หรือ กขค ทำให้ช่วงแรก ๆ ที่เริ่มหัดใช้คีย์บอร์ดถึงกับปวดหัวเลยทีเดียว เพราะหาตัวอักษรที่ต้องการพิมพ์ไม่เจอว่าอยู่ปุ่มไหน ซึ่งแน่นอนว่า เรื่องนี้มันต้องมีที่มา ! 

ก่อนจะมาเป็นคีย์บอร์ดที่เราใช้กันทุกวันนี้ มันมีจุดเริ่มต้นมาจากเครื่องพิมพ์ดีดที่ถือกำเนิดขึ้นในช่วงยุค ค.ศ. 1700-1800 ซึ่งในยุคแรกสุด แป้นของเครื่องพิมพ์ดีดจะเรียงตัวอักษรแบบ ABC แต่เมื่อใช้งานแล้วมักจะเกิดปัญหาก้านพิมพ์ขัดกันอยู่บ่อย ๆ หลังจากนั้น Christopher Latham Sholes นักวิศวกรเครื่องกลชาวสหรัฐอเมริกา จึงได้คิดค้นแป้นพิมพ์ดีดรูปแบบใหม่ ที่เรียงอักษรต่างไปจากเดิม โดยจะให้ตัวอักษรที่มักอยู่ในคำเดียวกันและต้องพิมพ์ติดกันบ่อย ๆ อยู่ในปุ่มที่ตำแหน่งห่างกันหรืออยู่คนละฝั่งกับแป้นพิมพ์ เพื่อไม่ให้ก้านพิมพ์เด้งไปขัดกันขณะพิมพ์ ซึ่งแป้นพิมพ์แบบนี้จะมีตัวอักษร 6 ตัวแรกของแถวบนสุดเป็น Q W E R T Y และนั่นก็เป็นที่มาของชื่อเรียกคีย์บอร์ดแบบ QWERTY มาจนถึงปัจจุบันนั่นเอง

ในยุคเครื่องพิมพ์ดีดแรก ๆ แป้นภาษาไทยก็ถูกออกแบบมาโดยใช้หลักการเดียวกับ QWERTY เช่นกัน เพื่อไม่ให้มีปัญหาก้านพิมพ์ขัดกันขณะพิมพ์ หลังจากนั้นก็มีแป้นพิมพ์แบบ เกษมณี (Kedmanee) ที่นายสุวรรณประเสริฐ เกษมณี ได้คิดค้นขึ้นมาสำเร็จใน พ.ศ. 2474 โดยเรียงปุ่มตามสถิติการใช้ตัวอักษรเพื่อให้พิมพ์ได้เร็วมากขึ้น และเป็นที่นิยมมาจนถึงปัจจุบัน

หลังจากแป้นพิมพ์แบบ QWERTY ได้ถูกคิดค้นขึ้นมา ก็มีการคิดค้นแป้นพิมพ์แบบ Dvorak ตามออกมาในภายหลัง ซึ่งออกแบบให้ถูกหลัก Ergonomic คือ สามารถพิมพ์ได้คล่องมือและเร็วกว่า ส่วนภาษาไทยก็มีการคิดค้นแป้นพิมพ์ ปัตตะโชติ (Pattachote) ที่สามารถพิมพ์ได้เร็วกว่าแบบเกษมณีเช่นกัน แต่ทั้ง Dvorak และปัตตะโชติ ต่างก็ไม่ได้รับความนิยม เพราะผู้คนเคยชินกับแบบ QWERTY และเกษมณี กันอย่างแพร่หลายแล้ว

อย่างไรก็ตาม ถึงแม้ในอนาคตอาจจะมีการคิดค้นคีย์บอร์ดรูปแบบใหม่ที่เรียงปุ่มต่างไปจากปัจจุบัน และสามารถพิมพ์ได้เร็วมากขึ้นอีก แต่ก็คงไม่ใช่เรื่องง่ายที่ผู้คนจะหันไปลองเริ่มหัดพิมพ์กันใหม่ เพราะก็คงชินกับคีย์บอร์ดแบบปัจจุบันกันมานานหลายสิบปีแล้วนั่นเอง