หลาย ๆ คนที่มีกล้องถ่ายรูปเป็นของตัวเอง แล้วพบว่าบางครั้งเห็นจุดเล็ก ๆ บนภาพถ่าย โดยไม่รู้ว่าเกิดสาเหตุจากอะไรแล้วละก็ มีความเป็นไปได้อย่างหนึ่งว่าอาจมีฝุ่นเข้าไปเกาะที่เซ็นเซอร์กล้องนั่นเอง แต่ช่างภาพมือใหม่บางคนคงไม่แน่ใจว่าต้องทำความสะอาดเซ็นเซอร์กล้องยังไง ถึงไม่ให้ตัวเซ็นเซอร์ได้รับความเสียหาย ดังนั้นเราจึงนำวิธีทำความสะอาดเซ็นเซอร์กล้องแบบง่าย ๆ มาแนะนำกันครับ
ภาพจาก howtogeek.com
สาเหตุที่หลายคนสงสัยว่าทำไมฝุ่นถึงเข้าไปเกาะที่เซ็นเซอร์ได้ ทั้งที่มันอยู่ในกล้อง นั่นอาจเป็นเพราะว่าคุณชอบใช้เลนส์ซูมบ่อย ซึ่งการหมุนตัวเลนส์เพื่อทำการซูมเข้า-ออก จึงเกิดช่องว่างให้ฝุ่นเล็ดลอดเข้าไป เช่นเดียวกับการเปลี่ยนเลนส์ระหว่างเก็บภาพนอกสถานที่ ยิ่งเปลี่ยนตอนลมพัดแรง ฝุ่นก็ยิ่งเข้าได้ง่ายแบบไม่ต้องสืบเลย แต่แหงละ ของแบบนี้จะห้ามใช้คงไม่ได้ แน่นอนว่าต้องมีความเสี่ยงที่ฝุ่นจะเข้ามาเกาะเซ็นเซอร์อยู่แล้ว
2. ข้อเสียของภาพที่ได้จากเซ็นเซอร์ที่มีฝุ่นเกาะ
ภาพจาก kspphoto.wordpress.com
ถ้าคุณสามารถสังเกตได้ชัดเจนว่า ภาพใบนั้นมีจุดเล็ก ๆ อยู่หลายจุดกระจายอยู่ในภาพโดยไม่รู้สาเหตุ สันนิษฐานไว้เลยว่ามีฝุ่นเกาะเซ็นเซอร์ไปเรียบร้อยแล้ว หากภาพใบนั้นเป็นการถ่ายเล่น ๆ คงไม่ต้องคิดอะไรมาก แต่ถ้าเป็นงานจริงจัง รับรองว่าเสียเวลารีทัชรอยฝุ่นแน่ ๆ
3. เช็กว่าเซ็นเซอร์มีฝุ่นหรือเปล่า ?
ภาพจาก photographyonlinetutorials.com
ช่างภาพมือใหม่คงสงสัยว่า แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่าเซ็นเซอร์มีฝุ่นเกาะไหม ? ซึ่งวิธีสังเกตนั้นง่ายมาก โดยการตั้งค่ารูรับแสงให้แคบที่ f/22 จากนั้นถ่ายภาพท้องฟ้าตอนกลางวันหรือถ่ายภาพที่มีฉากหลังสีขาวล้วนมาสัก 3-4 ใบ แล้วนำมาเช็กในคอมพิวเตอร์ เพื่อดูว่ามีจุดของฝุ่นในภาพหรือไม่ (การเช็กในจอ LCD อาจไม่ละเอียดพอ) ถ้าเห็นว่ามีจุดเล็ก ๆ ในตำแหน่งเดียวกันของภาพแต่ละใบ แสดงว่าฝุ่นเกาะเซ็นเซอร์
4. ทำความสะอาดเซ็นเซอร์ยังไง ?
การทำความสะอาดเซ็นเซอร์หลัก ๆ มี 2 วิธีด้วยกัน ดังนี้
4.1 หากกล้องของคุณมีระบบขจัดฝุ่น (Dust Reduction System) อยู่แล้ว ก็สามารถเลือกคำสั่งในเมนูกล้องได้เลย (สำหรับ Nikon เลือก "Clean Image Sensor" ส่วน Canon เลือก "Sensor Cleaning") จากนั้นกล้องจะทำงานอัตโนมัติโดยการสั่นเซ็นเซอร์เพื่อให้ฝุ่นเกาะอยู่หลุดออกไปนั่นเอง
ภาพจาก portraitsf.com
4.2 ทำความสะอาดเซ็นเซอร์ด้วยตัวเอง เริ่มจากเตรียมชุดทำความสะอาดเซ็นเซอร์ให้พร้อม ซึ่งประกอบด้วยลูกยางเป่าลม น้ำยาล้างเซ็นเซอร์ และไม้ปาดฝุ่น จากนั้นให้เปิดเซ็นเซอร์ขึ้นด้วยการเลือกเมนู Mirror Lock-Up (หรือ Clean Manually) ซึ่งกระจกในกล้องจะเปิดค้างไว้ เพื่อให้เข้าถึงเซ็นเซอร์ได้ และจะปิดเองเมื่อปิดกล้อง
- ใช้ลูกยางเป่าลม บีบลมไปที่เซ็นเซอร์เลนส์หลาย ๆ ครั้ง โดยระวังไม่ให้ปลายของลูกยางสัมผัสกับเซ็นเซอร์เด็ดขาด เพราะจะทำให้เกิดความเสียหายต่อเซ็นเซอร์ได้ เมื่อเป่าเสร็จแล้ว ก็ให้ถ่ายภาพเช็กตามที่กล่าวไว้ในข้อ 3 อีกรอบ เพื่อดูว่ายังมีฝุ่นหลงเหลือหรือไม่
ภาพจาก fotogasteiz.com
- ถ้าพบว่ามีเศษฝุ่นเหลืออยู่ ก็ให้เปลี่ยนมาใช้น้ำยากับไม้ปาดแทน โดยใส่น้ำยาที่ปลายไม้ปาดฝุ่นเล็กน้อย (ห้ามใส่น้ำยาบนเซ็นเซอร์โดยตรงเด็ดขาด) จากนั้นใช้ไม้ปาดฝุ่นเช็ดเซ็นเซอร์ ซึ่งต้องปาดไปด้านใดด้านหนึ่งเท่านั้น ห้ามปาดกลับไป-มา เพราะอาจทำให้เซ็นเซอร์พังได้ เมื่อเช็ดเสร็จแล้ว ก็ใช้วิธีเช็กเหมือนเดิม
*** ข้อควรระวัง : การทำความสะอาดเซ็นเซอร์ด้วยตัวเองทุกครั้ง ควรทำในห้องที่ปิดสนิท ไม่มีลมเข้า เนื่องจากอาจทำให้มีฝุ่นเกาะเซ็นเซอร์มากกว่าเดิม
เป็นอย่างไรบ้างกับวิธีทำความสะอาดเซ็นเซอร์กล้องถ่ายรูปที่เรานำมาฝากกัน ใครที่อยากลองทำบ้าง ก็ปฏิบัติตามขั้นตอนข้างต้นได้เลยครับ ส่วนกล้องของใครที่มีประกันเหลืออยู่ละก็ แนะนำให้ส่งศูนย์หรือตัวแทนจำหน่าย เพื่อให้ช่างผู้เชี่ยวชาญดูแลกล้องสุดที่รักของคุณอย่างถูกวิธี
ข้อมูลจาก antonyz.com, digital-photography-school.com, wikihow.com
